Czy gdy zaczynałaś pisać własną książkę, zastanawiałaś się nad tym, jak przebiega cały proces jej wydania?
Często jest tak, że autor chce, żeby wydanie książki było na już, a tu okazuje się, że proces wydawniczy to nie takie hop-siup. Że to machina, w której istotnych jest wiele elementów, a każdy z nich musi być odpowiednio dopieszczony. Wiadomo, możesz zatrudnić od tego ludzi, i to jest super. Jednak dobrze wiedzieć, jak to wszystko po kolei wygląda. Bo jednak Twoja książka to TWOJA KSIĄŻKA i chcesz, aby ci wszyscy ludzie odpowiednio się nią zaopiekowali, poprawili, oprawili, pięknie wydali i pomogli, aby poprawiała ludziom humor, a nierzadko i życie.
Możesz też zdecydować się na self-publishing, co jest coraz bardziej popularne, a w takim wypadku już nie tylko możesz, ale musisz wiedzieć, jak to wygląda krok po kroku. Opowiem Ci więc po kolei, jakie są etapy prac wydawniczych i ich zakres.
Rodzaj wydania
No właśnie, to rzecz, o której wspomniałam już we wstępie. Musisz zadać sobie pytanie, czy oddajesz swoją książkę do wydawnictwa, czy chcesz wydać ją sama. Obie te drogi mają swoje dobre i złe strony, warto więc zapoznać się z tematem i zdecydować, która ścieżka jest Ci bliższa.Wydanie książki z pomocą wydawnictwa różni się od self-publishingu. W grę wchodzi podpisanie umowy wydawniczej, w której określa się między innymi wymagania wydawnictwa, wynagrodzenie autorskie, działania promocyjne, opcje wydania. W tym przypadku wydawnictwo zajmuje się całym procesem wydawniczym – bierze „na siebie” czynności, takie jak prace redakcyjne, opracowanie graficzne, skład książki, przygotowanie okładki (przód jest równie ważny jak tył okładki) i oczywiście druk książki.
Redakcja – bez niej wydanie książki nie ma sensu
To najważniejszy etap, jeśli zależy Ci na tym, aby książka była przyjemna w odbiorze, a co najważniejsze spełniała kryteria poprawności językowej i merytorycznej. Bo tym właśnie zajmie się korektorka. Jestem po to, aby pozbyć się wszelkich błędów językowych (i nie tylko), które mogą pojawić się w Twoim tekście, od przecinków po poprawny zapis nazwisk czy miejscowości. Zadbam też o odpowiednie formatowanie (takie poprawki czasem określane są jako korekta techniczna).
Podczas redakcji sprawdzam również kwestie merytoryczne oraz zostawiam wszelkie dodatkowe uwagi, na przykład te dotyczące spójności tekstu czy kwestii, które w jakiś sposób czynią tekst nie do końca zrozumiałym lub zbyt zawiłym. Prace redakcyjne są rozbudowane i bardzo szczegółowe, jednak redaktor dba o to, aby treść książki była jak najbardziej czytelna i aby Twój styl pisania został zachowany. Jeśli napisałaś swoją pierwszą książkę i nie wiesz, jak sprawy mają się na rynku wydawniczym, zapewne obawiasz się między innymi zbyt dużej ingerencji w styl swojej książki. Jednak profesjonalny korektor zadba o to, aby nie zmieniać rzeczy, które nie muszą być zmienione i skupi się na zachowaniu Twojej estetyki. Pamiętaj, dobrze jest wybrać korektora, który dobrze czuje się w danym rodzaju publikacji.
Jesteś już nieco bliżej wydania książki. Jakie są kolejne kroki w procesie wydawniczym ?
Korekta autorska – niezbędny element zbliżający do wydania książki
Po redakcji wykonanej przez korektora otrzymasz tekst do zapoznania się z proponowanymi zmianami i komentarzami. Korekta/redakcja autroska to kolejny etap procesu wydawniczego. Ewentualne błędy zawsze zaznacza się w trybie śledzenia zmian. W tym momencie masz czas, żeby przeanalizować propozycje, zaakceptować je lub nie, odpowiedzieć na pytania i uwagi i odesłać do korektora. Zdarza się tak, że ten etap odbywa się kilka razy, aby definitywnie rozwiać wszelkie wątpliwości i dojść do zadowalającego obie strony efektu. Zrozumiałe jest to, że każdemu autorowi zależy na losie własnej książki, dlatego korektor bierze jego adnotacje pod uwagę w pierwszej kolejności (poza oczywistymi błędami, tu pierwszeństwo ma słownik, chyba że niepoprawność jest zamierzona w celu określenia charakteru postaci).
Skład i łamanie – następna część procesu wydawniczego
Kolejny krok, który zbliża do wydania książki – skład i łamanie tekstu. To czas, kiedy Twoja książka nabiera kształtów. Tym procesem zajmuje się składacz, który za pomocą profesjonalnego programu wykonuje opracowanie graficzne dzieła i szykuje je do druku, a często też do odczytu w wersji elektronicznej. Czasem składacz zadba również o projekt okładki, jeśli jednak ustalisz, że tego nie robi, to dobry moment, aby rozejrzeć się za grafikiem, który się tym zajmie. Oprócz opracowania graficznego składacz dba o to, żeby treść książki była jeszcze bardziej przyjemna i czytelna dla odbiorcy, kontroluje szerokość marginesów, rozmieszczenie akapitów, dzielenie wyrazów itd.
Korekta – dlaczego jest potrzebna, aby wydać książkę?
To drugie (lub kolejne, jeśli zleciłaś korektę jeszcze przed składem) czytanie tekstu, zwykle już w formacie PDF. Ma na celu wychwycenie ewentualnych błędów, które zostały po redakcji, oraz tych, które pojawiły się po składzie, jak na przykład nieprawidłowa paginacja czy podpisy pod ilustracjami. A te występują zawsze. Korekta składu jest więc etapem koniecznym. Koniecznym, ale zbliżającym Cię coraz bardziej do wydania książki!
Wydanie książki a naniesienie poprawek i rewizja
Po korekcie plik odsyłany jest ponownie do składacza, który wprowadza konieczne poprawki zalecone przez korektora. Następnie następuje rewizja, czyli weryfikacja tego, czy faktycznie zmiany zostały naniesione tak, jak trzeba. To również konieczny krok do tego, żeby wydać książkę – pewnie sama wiesz najlepiej, że to właśnie tych najdrobniejszych błędów (na przyklad literówek) czytelnik często nie wybacza. Dlatego ten wbrew pozorom mało istotny etap jest niezwykle ważny, aby upewnić się, że wszystko jest na tip-top.
Druk i/lub e-book
Tak, dotarłaś do końca! Właśnie teraz Twoja książka zostanie wydrukowana. Później pozostanie Ci tylko odpowiednia promocja (tu bardzo może pomóc witryna internetowa poświęcona książce lub reklama w mediach społecznościowych) oraz dystrybucja. Warto również stworzyć odpowiednik w formie e-booka dla tych, którzy wolą tę formę słowa pisanego. Coraz więcej autorów traktuje przygotowanie wersji elektronicznej swoich dzieł jako oczywistość.
Już wiesz, jak wydać książkę!
Mam nadzieję, że po tym wpisie wydanie książki będzie dla Ciebie choć trochę łatwiejsze. Podpisanie umowy z wydawnictwem jest pierwszym, co zapewne przychodzi na myśl po napisaniu książki. Jednak warto zastanowić się również nad self-publishingiem. Sam proces wydawniczy może i jest nieco żmudny i skomplikowany, jednak wybierając ten sposób, masz większy wpływ na to, w jakiej formie chcesz wydać książkę i na jej ostateczny kształt . Po podpisaniu umowy z wydawnictwem, w której określone zostaną pewne ustalenia, może nie być tak łatwo o wprowadzenie zmian, jeśli w trakcie procesu zmienisz zdanie w jakiejkolwiek kwestii.
Jeśli potrzebujesz redakcji lub korekty, chcesz nawiązać ze mną współpracę lub masz jakieś pytania lub wątpliwości, zachęcam do kontaktu.